Filosofie van acupunctuur -

Yin en Yang 

Evenwicht wordt beschouwd als het basisprincipe van het universum, waarin yin en yang de oerbeginselen zijn. Dit dialectisch beginsel vormt een dynamisch koppel waarin yin en yang elkaar aanvullen en elkaars complement zijn. Alle aspecten van het universum worden bepaald door de voortdurende wisselwerking tussen yin en yang. Zo ook de mens.

Yin en Yang in Harmonie 

Wanneer yin en yang in harmonie zijn, is de mens gezond; verstoring van dit evenwicht betekent ziekte. Al het bestaande is gebaseerd op dit oerprincipe. Yang is het mannelijke, de zon, het positieve, het scheppende, het acute, de oorzaak. Yin is het vrouwelijke, het negatieve, het ontvangende, het chronische, het gevolg. Door sommige auteurs wordt gewezen op de relatie yin-yang met het parasympathische en het sympathische zenuwstelsel. 

Yin-en Yang organen 

Ook in het lichaam kan men elk orgaan en zijn functie verdelen op basis van yin-dominantie
of yang-dominantie. Men spreekt dan ook van yin- en yang-organen. De holle organen zijn yang: dit zijn dunne darm, dikke darm, galblaas, maag, blaas en ‘de drievoudige verwarmer’. De parenchymateuze organen zijn yin: dit zijn hart, longen, lever, milt, nier en ‘de meester van het hart’. 

Eigenlijk kan men hier beter spreken over orgaanfuncties dan over organen. De ‘meester van het hart’ is geassocieerd met bloedsomloop, bloeddruk, pericard en het geheugen. Verder regelt dit yin-‘orgaan’ de samenstelling van het bloed. Onder de drievoudige verwarmer verstaat men een orgaanwerking, die te maken heeft met de energiefunctie van de ademhaling, de spijsvertering en de voortplantingsorganen. 

Qi

Qi (spreek uit als Tsji) is vitale energie of levenskracht. Yin en yang zijn manifestaties van de levensenergie, qi genaamd. Qi kan vergeleken worden met het Griekse pneuma, het prana uit de yoga en het Latijnse spiritus vitalis. Qi verkrijgt men bij de geboorte en het wordt steeds aangevuld via de ademhaling, de spijsvertering en via interseksuele energie die vrijkomt bij het vrijen. De uit lucht, voedsel en seksualiteit verzamelde energie is echter onzuiver en moet eerst tot zuivere energie worden gereinigd in de parenchymateuze organen. Deze energie houdt in haar tweeledige samenstelling de processen in het menselijk lichaam in stand. Bij disharmonie door een tekort of een teveel aan yin of yang wordt de mens ziek.